On 16th December #VijayDiwas, paying homage to the Architect of fall of Dhaka, a soldier par excellence, a leader who led the Meghna Heli bridge operations and made possible the fall of Dhaka, an event that was never planned to happen.
Remembering Lt Gen Sagat Singh Rathore.
....
https://kutchitihasparisad.wordpress.com/2013/02/05/kshatriyas-36-kuls-and-full-details-of-all-kshtriyas-and-rajputs/?blogsub=confirming#subscribe-blog
*అల్లూరి సీతారామ రాజు జీవితంలోని కొన్ని ముఖ్య సంఘటనలు:*
1) 04.07.1897 - పాండ్రంగి లో రాజు జననం.
2) 1908 - కలరా సోకి తండ్రి మరణం.
3) 1911 - అన్నవరంలో ఉపనయనం - రాజమండ్రి, విశాఖపట్నం, కాకినాడ, రామచంద్రాపురం, నర్సాపురం, తుని పట్టణాల్లో విద్యాభ్యాసం.
4) 1916 - తీర్థయాత్రలు.
5) 1917 - మన్యంలోని కృష్ణదేవి పేట చేరిక.
6) 1918 - ధారకొండ వద్ద తపస్సు.
7) 1919 - మళ్లీ తీర్థ యాత్రలు.
8) 1921 - నాసికా త్రయంబకం యాత్ర - మన్యం ప్రజల్లో ప్రబోధం - విప్లవ సన్నాహాలు.
9) 30.01.1922 - పితూరి వదంతిపై విచారణ - రాజు వాఙ్మూలం - నర్సీపట్నంలో నిర్బంధం - పైడిపుట్ట వద్ద వ్యవసాయం.
10) జూన్ 1922 - కుటుంబాన్ని నర్సాపురం పంపివేయుట.
11) 22.08.1922 - చింతపల్లి పోలీస్ స్టేషన్ పై దాడి.
12) 23.08.1922 - కృష్ణదేవి పేట స్టేషన్ పై దాడి.
13) 24.08.1922 - రాజవొమ్మంగి స్టేషన్ పై దాడి.
14) 03.09.1922 - ఒంజేరి ఘాట్ వద్ద విజయం.
15) 24.09.1922 - దామనపల్లి ఘాట్ వద్ద విజయం(ఇద్దరు ఆంగ్లేయుల మృతి).
16) 16.10.1922 - అడ్డతీగెల స్టేషన్ పై దాడి.
17) 19.10.1922 - రంపచోడ వరం స్టేషన్ పై దాడి.
18) 06.12.1922 - పెద్దగడ్డ పాలెం వద్ద పోరాటం.
19. 07.12.1922 - లింగాపురం వద్ద పోరాటం.
20) 17.04.1923 - అల్లూరి అన్నవరం ఆగమనం.
21) 19.09.1922 - మల్లుదొర అరెస్టు - ద్వీపాంతర వాస శిక్ష.
22) 26.10.1923 - గూడెం పోలీసు గుడారాలపై దాడి.
23) 27.01.1924 - అస్సాం రైఫిల్ దళాల రాక.
24) 17.04.1924 - రూథర్ ఫర్డ్ నియామకం - గ్రామస్తులపై దురాగతాలు.
25) 06.05.1924 - అగ్గిరాజు పట్టివేత - అండమాన్స్ లో నిర్బంధం.
26) 07.05.1924 - ‘మంప’ సమీపాన సీతారామ రాజు పట్టుబడుట - మేజర్ గుడాల్ కాల్పులకు రాజు బలి.
27) 08.05.1924 - కె.డి. పేట సమీపాన రాజు శవ దహనం.
28) 26.05.1924 - గ్రామస్తుల చేతిలో ఎండు పడాల్ హతం.
29) 07.06.1924 - గంటం దొర వీర మరణం.
30) 10.06.1924 - గ్రామస్తులచే గోకిరి ఎర్రేసు పట్టివేత - మన్య విప్లవ పరిసమాప్తి. - Dr MR SubbaRaju garu
DOGRA RULE after MAHARAJA GULAB SINGH
MAHARAJA RANBIR SINGH
The most outstanding achievement of Ranbir Singh who is considered to be the greatest of the Dogra rulers, was the reconquest of Gilgit and subjugation of the frontier states of Hunza and Nagar. He organized a big expedition to which almost every Dogra family contributed a soldier in 1860 under the command of Colonel Devi Singh. It inflicted a crushing defeat on the recalitrant Rajas and thus venged the earlier Dogra defeat. Chitral also accepted his sovereignty in 1876.
After having thus re-established the prestige of the Dogra army, he turned his attention to internal reforms. The Ranbir "Dand-Vidhi" the code of laws, both civil and criminal, which he got prepared, established his reputation as a law-giver. He reorganized his army on the European model but with Sanskrit terms of Command.His spirit of independence and the originality and initiative he displayed in the organization of his civil and military administration were not to the liking of the British. They, therefore, made another attempt to force a British Resident on Jammu and Kashmir in 1873.
But like Gulab Singh, Ranbir Singh too refused to yield in the matter on the plea that there was no provision in the Treaty of 1846 giving authority to the British Government to appoint a Resident. The British felt very much chagrined and took resort to other methods for achieving their objective. Taking advantage of mutual bickerings between
Pratap Singh, the eldest son of Ranbir Singh, and his two younger brothers, Ram Singh and Amar Singh, they made acceptance of a British Resident a pre-condition for giving recognition to his successor after his death in 1885.
A major event of Maharaja Ranbir Singh's reign which could have changed the whole course of history of Kashmir was the collective approach of Kashmir Muslims to him for being taken back into the Hindu fold. They
pleaded that they had been focibly converted to Islam against their will and were longing to re-embrace their ancestral faith. Ranbir Singh sought the guidance of Swamy Dayanand Saraswati, the founder of Arya Samaj, in the matter. Swami Dayand advised him that he could take them back in Hinduism after performing certain rites.
The proposed return of Kashmiri Muslims to their original faith was not to the liking of short sighted Kashmiri Pundits who were having a hey day since the return of Dogra Hindu rule. They tried to dissuade the Maharaja. When
they found him adamant they took to a subterfuge. They filled some boats with stones and brought them midstream before Maharaja's palace on the Jhelum. They threatened him that they would commit suicide by drowning along with the sinking boats as a protest against his decision to take back.
Muslims into Hindu fold and that he would be then guilty of "Brahm Hatya" i.e. murder of Brahmins.
Ranbir Singh was a brave soldier. But he could not muster courage to face the crafty Brahmins, who were out to misinterpret the Vedic "dharma" for their selfish ends. The plan of return of Kashmiri Muslims to Hinduism thus fell through.Later developments in Kashmir culminating in the en masse forced exodus of Kashmir pundits from the valley appears like the nemesis which has hit them for their un-Brahmin and myopic attitude at that crucial juncture of Kashmir's history....
source by : Manu Khajuria Singh
*(వసుదా ఫౌండేషన్ చైర్మన్)*
*నేను* బాగుండాలి... *నా* కుటుంబం బాగుండాలి అని మాత్రమే ఎక్కువుగా ఆలోచించే ఈ రోజుల్లో నేను మాత్రమే కాదు *సర్వ జనులు* సుఖంగా ఉండాలి అని ఆలోచించే వారు అరుదు...అటువంటి అరుదైన వారిలో *శ్రీ మంతెన వెంకటరామరాజుగారు* ఒకరు...!
*భగవంతుడు* మనకు సంపద ఇచ్చింది మనం ఒక్కరిమే అనుభవించడానికి కాదు ఆయన ప్రతినిధిగా మనం *బాధాతప్త* హృదయాలకు సేవలు అందించాలి అనే ఆశయం కలిగిన
*మహోన్నతవ్యక్తి.* రామరాజు గారు...!
*కెమికల్* రంగంలో తన వ్యాపారాన్ని *విశ్వవ్యాపితం* చేసినా వ్యాపార లావాదేవీలలో తలమునకలు అవుతూ ఉన్న సేవ చేయాలనే ఆశయంలో ఏ మాత్రం వెనుకడుగు వేయలేదు... ఎప్పటికప్పుడు నూతన వ్యూహాలతో *సేవా కార్యక్రమాలకు* శ్రీకారం చుడుతూ విద్య...వైద్యం...ఆరోగ్యం...వృద్ధాప్యం...అనాధలను ఆదుకోవడం...ప్రకృతి వైపరీత్యాల సమయంలో వారికి ఆసరాగా నిలవడం విషయంలో ఆయన చేపడుతున్న సేవలు ఎంతైనా అభినందనీయం...!
వీటి అమలు కోసం... *అక్షర...* *అక్షయ...* *ఆశ్రయ...* *ఆరోగ్య...* *ఆదరణ...* వంటి
*పంచ పధకాలను* తెలుగు రాష్ట్రాలలో మాత్రమే కాదు
*దేశ వ్యాప్తంగా* చేపడుతున్న మానవతా మూర్తి *శ్రీ రామ రాజు గారు...* ఆయన చేపట్టిన
సేవల జాబితా చూస్తే చాలా ఆశ్చర్యం కలుగుతుంది...!
*మనసు* ఉంటే
*మార్గం* సుగమం అవుతుంది అనే దానికి ఆయన ప్రత్యక్ష నిదర్శనం...సేవలు అందించడంలో కూడా చక్కటి ప్రణాళికతో నిజమైన లబ్ధిదారులకు మాత్రమే సహాయాన్ని అందించడంలో కూడా శ్రద్ధను చూపే దానశీలి *రామరాజు గారు...*
*సర్వేజనా*
*సుఖినోభవంతు* అనే సత్యాన్ని బలంగా నమ్మిన *రామరాజు గారి*
*జన్మదినం* సందర్భంగా ఆయనకు
*హృదయపూర్వక జన్మదిన శుభాకాంక్షలు.* తెలుపుకుందాం...భగవంతుడు ఆయనకు ఆయన కుటుంబానికి *సంపూర్ణ ఆయురారోగ్యాలు* కలుగ చేయాలని కోరుకుందాం...!
*🙏క్షత్రియ ప్రజానీకం...!!!*
కళింగ విజయనగర సంస్థానము
(పూసపాటివారు):
చివరి భాగము...
శ్రీ విజయరామ్ సింగ్ (1883-1922). శ్రీ 3వ విజయరామగజ ప్రతి భార్య అంకరాజేశ్వరిగారి మేనల్లుడు, దత్తుడు. దత్తతనామము పూసపొటి 4వ విజయరామగజపతి,
దత్తుడుగా వచ్చిన ఈయన 1904వ సంవత్సరముప విజయనగరము సంస్థానమునకు ప్రభుయ్యెను. ఈయన అయోధ్య తాలూక్ దారులలో నొకరగు శ్రీ ఠాకూర్ సురాజ్ భాక్షు గారి తనూజ లలితకుమారిని వివాహవయ్యెను. ఈయన 1919 సం॥న విజయనగరములో సంగీత కళాశాల స్థాపించెను. ఈయన కోరుకొండ భవన నిర్మాణకర్త సంస్కృత కళాశాల భవననిర్మాత. 4వ విజయరామగజపతి మహారాజావారు విజయనగర రాజకుటుంబ సంప్రదాయమును చక్కగా పోషించినారు. వీరికి రాజ్యలక్ష్మి లభించినది కాని ఆరోగ్యభాగ్యము క్రమముగ దూరమైనది. వీరు దుర్భరమైన ఘనవ్యాధికి గురియైనారు. వీరికి సంపూర్ణ దృష్టి మాంద్యము సంభవించినది. 1919 సంవత్సరములో వీరి ఆరోగ్యము మిక్కిలి క్షిణదశకు వచ్చినది. 13-9-1922 తేదీని వీరు మరణించిరి.
శ్రీ పూనపాటి అలకనారాయణ గజపతి మహారాజు (26-8-1902 నుంచి 26.10.1937) 4వ విజయరామగజపతి జ్యేష్ఠపుత్రుడు. ద్వితీయ పుత్రుడు విజయానంద గజపతి.
వీరిరువురి పాలనల గురించి గతనెలలో పెట్టిన క్షత్రియరత్నాలు #3, #4 మరియు పి.వి.జి.రాజుగారి గురించి క్షత్రియరత్నాలు #5 శీర్షికలలో చూడవచ్చును.
విజయరామరాజు అను నామమునకును విద్యావికాసమునకును మైత్రియున్నట్లు గన్పట్టుచున్నది. మొదటి విజయరామగజపతి విజయనగర దుర్గమందు పట్టాభిషిక్తుడయ్యెను. విజయనగరమున 3వ విజయరామగజపతి కాలమున అంకురించిన విద్యాబీజమును 5వ విజయరామ గజపతి కాలమున దళము విప్పినది. అలనాడు బలమునకు ఆలవాలమైన విజయనగర దుర్గము ఈనాడు పాండిత్యమునకు నిలయమై యలరారుచున్నది. 3వ ఆనందగజపతి మహారాజు (అభినవ ఆంధ్రభోజుడు) విజయనగరములో విశ్వవిద్యాలయము స్థాపించుటకు ఉద్యుక్తులై దాసన్నపేట కొండల సమీపమున మైలు పొడవు, 1000 గజములు వెడల్పుగల స్థలము దానికొఱకు ఏర్పఱచిరి. కావలసినయెడల మఱికొంతస్థలము దానికి కలిపెమనిరి. కాని వారి అకాల మరణమువలన ఆపథకము అమలునకు రాలేదు. శ్రీ పి.వి.జి రాజుగారు విజయనగరమున విశ్వవిద్యాలయ నిర్మాణమునకు కృషిచేసి తమ ప్రపితామహుడు తలపెట్టిన కార్యమును తాము సఫలీకృతము గావించెరేమో!
పూసపాటి వారి కోటలు :
1. కుమిలి కోట :
పూసపాటివారు కళింగాంధ్రదేశమున నిర్మించిన దుర్గములలో నిదియే మొదటిది. దీనిని పూసపాటి పెదజగన్నాధరాజుగారి కుమారుడు కృష్ణమరాజు 16వ శతాబ్దిలో కుమిలిలో మట్టికోట కట్టించిరి. ప్రహరి గోడ చుట్టునూ కందకము ఇప్పటికిని కలదు. ప్రహరీగోడలు సుమారు 220 గజముల పొడవు, 180 గజముల వెడల్పుగల దీర్ఘచతురస్త్రాకారమున నుండి కూలబడి ఎత్తైన దిబ్బలవలె నున్నవి. రాజభవనముయొక్క చిహ్నములేవియు కానరావు. 9 అడుగుల భుజముగల చతురస్త్రాకారపునుయ్యి కట్టు చెక్కుచెదరక యున్నది. దీనికి అడుగుభాగముకూడ గచ్చేనట. నూతిలో నీరు 5 నిలువుల లోతున్నది. నాలుగుమూలలనూ శిధిలమైన బురుజుల చిహ్నములున్నవి. ఆవరణలో 1న్నర గజముల పొడవు, ఒక గజము వెడల్పు, అరగజము ఎత్తుగల అరుగు శిధిలావస్థలోనున్నది. ఆవరణ వైశాల్యము 8ఎకరములు. విజయనగరం మహరాజావారు ఇందులో సగభాగము కుమిలి వాస్తవ్యులు శ్రీ దంతులూరి సన్యాసిరాజు గారికిని, సగభాగము కాపులకునూ సేద్యమునకు విడచిరి. దీనిలో మెట్టవ్యవసాయ మున్నది. కోటకు పశ్చిమమున పెద్ద చెరువు కలదు.
2. పొట్నూరు కోట :
పూసపాటివారికి పూర్వము ఈదుర్గము బాహుబలేంద్రునకు రాచపట్టుగా నుండెడిది. కుమిలికోట కట్టించిన కృష్ణమరాజు రెండవకుమారుడు అన్నమరాజు. వీరిజ్యేష్ఠపుతుడు కృష్ణమరాజు 17వ శతాబ్దమున పొట్నూరు కోటను వశపఱచుకొని పునరుద్ధరించిరి. ప్రస్తుతము గ్రామమునకు దక్షిణమున కోటదిబ్బలు కలవు. ఇటికలు 12 అంగుళములు పొడవు, 9 అంగుళములు వెడల్పు కలిగి చాల గట్టిగనున్నవి. కోటదిబ్బల తూర్పుభాగమును కిలారి రామమూర్తి నాయుడు చిన్న మేడ కట్టించుకున్నాడు. హంపీ విజయనగరసామ్రాజ్యాధీశ్వరుడు శ్రీకృష్ణదేవరాయలు 1515 సంవత్సరమున నెల్లూరు మండలములోని ఉదయగిరి, కొండవీడు, కృష్ణామండలమునందలి కొండపల్లి, రాజమహేంద్రవరము మున్నగు దుర్గములను జయించి స్వాధీనముచేసికొనెను. కళింగ సామ్రాజ్యాధిపతి ప్రతాపరుద్రుని కుమారుని కొండవీడులో బంధించి కారాగృహమందుంచెను. తన విజయ పరంపరలను, తాను, తన దేవేరులు దేవునికి సమర్పించిన 991 మంచి ముత్యములుగల మౌక్తికహారము మున్నగు బహుమతుల వివరములను సింహాచలక్షేత్రమున వేంచేసియున్న శ్రీ వరాహనరసింహస్వామివారి ఆలయమున శిలాశాసనములు వేయించెను. ఈ శాసనములు ఇప్పటికిని నిలచియున్నవి. పిమ్మట కళింగ సార్వభౌమునిపై ఘనవిజయము సాధించెను. జామి, కోఠాం, వడ్డాది, పొట్నూరులను పతనముగావించి పొట్నూరులో తాటిచెట్టు ప్రమాణమున జయస్తంభము వేయించెను. తాను కళింగరాజ్యమున సాధించిన విజయముల వృత్తాంతము జయస్తంభముపై శిలాశాసనము వేయించెను. ప్రస్తుతము జయస్తంభము కాదుగదా దాని శిధిలావశేషములైనను పొట్నూరులో కానరావు. అల్లసాని పెద్దన కృతమగు "మనుచరిత్ర" ప్రథమాశ్వాసమున 36, 38 పద్యములలోను, శ్రీకృష్ణదేవరాయలు రచించిన "ఆముక్త మాల్యద" చతుర్థా శ్వాసమున 290 పద్యములోనూ ఈ చరిత్ర వర్ణింపబడినది.
3. విజయనగరము కోట :
పొట్నూరు కృష్ణమరాజుగారి తృతీయ పుత్రుడను, సీతారామచంద్రుని దత్తుడునైన పూసపాటి మొదటి ఆనందగజపతి కీ॥శ. 1713 సంవత్సరమున విజయనగర దుర్గమును నిర్మిం ఓది మిక్కిలి బలమైన దర్దము. ప్రహరి గోడలు సుమారు 30 అడుగుల యెత్తుగ డాయితో కట్టబడినవి. కోట దీర్ఘచతురస్రా కారమున నుండును. ప్రహరిగోడల పొడవు ఉత్తర దక్షిణములకు సుమారు 200 గజములును, తూర్పు పడమరలకు దీనికంటె కొంచె మధికముగ నుండెను. ప్రహరిచుట్టును కందకము (అగడిత) కలదు. సింహద్వారము తూర్పునను, పిల్ల దేవిడి పడమరను కలవు. నాలుగు మూలలను నాలుగు బురుజులు కలవు. ఈశాన్యమూల నున్న బురుజు జెండా బురుజు. జెండాపై చిహ్నము జుల్ ఫికార్. కోటలో ఆంజనేయస్వామి కోవెల, నౌబత్ ఖానా, కార్యాలయములు, మోతీమహల్, అంతఃపురము, ఈశతాబ్దమున రాణివాసమునకై నిర్మింపబడిన రౌండ్ మహల్, ఇటీవల 'మాన్సాస్' వారు నిర్మించిన ఆధునిక భవనములు మున్నగునవి కలవు. విద్యాదుర్గముగ పరిణామముజెంది విరాజిల్లుచున్న విజయనగర దుర్గము చూపులకు కనులపండువగా నుండును.
4. దేవుపల్లికోట;
ఉషాభ్యుదయకర్త వేంకటపతిరాజుగారి పుత్రుడు సీతారామ సార్వ భౌముడు దేవుపల్లిలో కోట కట్టించి దానిలో ప్రవేశించెను. ప్రహరిగోడలు 20 అడుగుల యెత్తుగ బలమును కట్టబడిన జాతిగోడలు. పడమటి గోడ నేలమట్టమైనది. తక్కినవి మూడును చెక్కుచెదరలేదు. గోడలమధ్యగల స్థలముయొక్క వైశాల్యము 6 ఎకరములుండును. దీనిలో ప్రస్తుతము మెట్ట వ్యవసాయమున్నది. ఆగ్నేయమూలను నుయ్యికలదు. దేవుపల్లికోటకు పడమరదిశను 1న్నర మైళ్ళ దూరమున తూర్పు కనుమల పర్వతశ్రేణికలదు. నెలివాడ గొట్టుముక్కల రామచంద్ర భూపతిగారి యాదేశమున వారి దివాన్ తమిరి చిన్నయ్య త్రవ్వించిన 'మెంటాడ - నెలివాడ కాలువ' (M. N. Channel.) దేవుపల్లి గ్రామముప్రక్కను ప్రవహించును. సీతారామసార్వభౌమునికి రాజధానియై దేవుపల్లి ఆకాలమున వందలాది ఆంధ్ర క్షత్రియ కుటుంబములకు వాసస్థలమై సకలసంపదలతో కలకలలాడుచు చారిత్రిక ప్రసిద్ధిగాంచినది. మొదటి విజయరామగజపతి పట్టమహిషి చంద్రయ్యమ్మ గారు దేవుపల్లి కోటలోనే హత్య గావింపబడినారు.
పూసపాటి కవులు:
పూసపాటి రాచిరాజు క్రీ. శ. 1484 నం.న వసిష్ఠగోత్రక్షత్రియ గృహనామ సీసమాలికను రచించెను. పూసపాటి తమ్మిరాజు (తమ్మభూపాలుడు 1620-1670) శ్రీకృష్ణవిజయ మను అయిదశ్వాసముల శృంగార ప్రబంధమును రచించెను. పూసపాటి వెంకటపతిరాజు ఉషాభ్యుదయమను అయిదశ్వాసముల ప్రౌఢప్రబంధమును రచించెను. ఇది పిల్ల వసుచరిత్రయను ప్రసిద్ధి గాంచినది. మొదటి ఆనందరాజు నవరామాయణమను రమ్యకావ్యమును రచించెను. కాని అగ్రంథమింత వఱకు లభ్యము కాలేదు. 3వ ఆనందగజపతి (అభినవ ఆంధ్ర భోజుడు) సంస్కృతాంధ్రములలో పెక్క చాటువులు రచించెను. పరదరాజకృతమగు లఘుకౌముదిని కొంతభాగము వీరే ఆంధ్రీకరించిరి. విజయనగరం ట్రీటీ (Vizianagaram Treaty of November 15th, 1758) వీరి ఆంగ్ల రచనము. పూసపాటి చినజగన్నాధరాజు పౌత్రుడు కొండరాజు (కొండ్రాజు) వేంకటాచల మహాత్మ్యము రచించెను. ఇది లభ్యముకాలేదు. కొండ్రాజు ద్వితీయ పుత్రుడగు కృష్ణమరాజు రేగులవలస పూసపాటివారికి మూలపురుషుడు. వీరి చతుర్ధపుత్రుడు భూపాలరాజు. ఈ భూపాలరాజు రెండవ కుమారుడగు విజయరామరాజు “విష్ణుభక్తి సుధాకర పారశరీయహోర” గ్రంథకర్త. బొబ్బిలి యుద్ధవీరుడు విజయరామగజపతి మహారాజు ఈ గ్రంథమును రచించెనని దువ్వూరి జగన్నాథశర్మగారు వ్రాసిరి. కాని ఈ వ్రాత సత్యవిరుద్ధము
ఒక పొరపాటు:- సీతారామసార్వభౌముని పుత్రుడును, చెందుర్తి యుద్ధవీరుడునైన 2వ ఆనందగజపతి పెదవిజయరామ గజపతి భార్య చంద్రయ్యమ్మగారి మొదటిదత్తుడని వ్రాయబడినది. ఇది పొరపాటు. 2వ ఆనందగజపతి చంద్రయ్యమ్మగారి దత్తుడుకాడు. విజయనగర రాజ్యమునకు వారసుడు. తాళ్ళపాలెం పూసపాటి రామభద్రరాజుగారి ద్వితీయపుత్రుడు వేంకటపతిరాజు గారొక్కరే చంద్రయ్యమ్మగారి దత్తుడు. వీరే చినవిజయరామగజపతి, పద్మనాభ యుద్ధవీరుడు. కోట భోగాపురమున ప్రవేశించిన పూసపాటి రఘునాధరాజునకు తమ్మిరాజను నామాంతరము లేవనియును, రఘునాధరాజు తమ్మునిపేరు తమ్మిరాజనియును నొకవాదము కలదు.
కళింగ విజయనగర సంస్థాన చరిత్ర సమాప్తము..
గజపతి వంశము :
15 - 16వ శతాబ్దాలలో కళింగ (ఒడిషా) కేంద్రంగా ఉచ్ఛదశలో ఉత్తరాన మహనది నుండి దక్షిణాన కావేరీనది వరకు తూర్పు తీరాన్ని పాలించిన భారతదేశపు రాజవంశము. గాంగ వంశం క్షీణదశలో ఉన్నప్పుడు వీరు రాజ్యానికి వచ్చారు. 110 యేళ్లే పరిపాలించినా గజపతి వంశ పాలన ఒడిషా చరిత్రలో సువర్ణాధ్యాయంగా భావిస్తారు.
సూర్యవంశ గజపతులు తూర్పు గాంగ చక్రవర్తి నాలుగవ నరసింహ కాలం నుండే ప్రాముఖ్యత సంతరించుకున్నారు. ఓఢ్ర దేశంపై విజయనగర సామ్రాజ్యపు దాడులకు ప్రతిదాడులు క్షీణిస్తున్న తూర్పు గాంగులు కాక గజపతులు చేసేవారు. కపిలేంద్ర గజపతి తను సూర్యవంశమునకు చెందినవాడని చెప్పుకున్నాడు. అందువలన ఈ వంశానికి సూర్యవంశ గజపతులన్న పేరు వచ్చింది.
చివరి గాంగ వంశ పాలకుడు నాలుగవ భానుదేవ పతనం తర్వాత ఏర్పడిన రాజకీయ అనిశ్చిత పరిస్థితులలో భానుదేవుని వద్ద మంత్రిగా ఉన్న కపిలేంద్ర సూర్యవంశాన్ని స్థాపించాడు. ఈ వంశపు పాలకులను గజపతులని వ్యవహరిస్తారు. కపిలేంద్ర గజపతి ఈ వంశంలోని అత్యంత శక్తిమంతమైన రాజు. విజయనగర చక్రవర్తిని ఓడించి రాజ్యాన్ని కావేరీ తీరం దాకా విస్తరించాడు. కపిలేంద్ర తర్వాత రాజ్యానికి వచ్చిన పురుషోత్తమ గజపతి కూడా శక్తిమంతమైన రాజే కానీ ఈయన పాలనలో కళింగ ఒక్కొక్కటే తన ప్రాంతాలను కోల్పోవటం ప్రారంభమైంది. ప్రతాపరుద్ర గజపతి చివరి రోజుల్లో వంశం క్షీణించి తమ ఆధీనం ఒక్క చిన్న ప్రాంతానికి మాత్రమే పరిమితమైంది.
పతనం :
ప్రతాపరుద్ర గజపతి కాలంలో కళింగ దేశంలో చైతన్య మహప్రభు యొక్క ప్రభావం ఎక్కువగా ఉంది. ఆయన బోధనల ప్రభావంతో రాజ్యం నలుమూలల జగన్నాథుని ఆలయాలు నిర్మించబడ్డాయి. చైతన్య మహాప్రభు ప్రవచించిన భక్తి మార్గం వలన రాజ్యంలోని ప్రజలలో యుద్ధకాంక్ష చల్లారిపోయిందని, ఇదే గజపతి వంశ పతనానికి కూడా ఒక కారణంగా చెప్పబడుతుంది. ప్రతాపరుద్రుని కాలంలో రాజ్యానికి విచ్చేసిన చైతన్య మహాప్రభువు పూరీలో 18 సంవత్సరాల పాటు నివసించాడు. చైతన్య మహాప్రభువు బోధలచే ప్రభావితుడైన ప్రతాపరుద్రుడు రాజ్యవిస్తరణను, యుద్ధకాంక్షను విడిచి సన్యాని జీవితాన్ని గడపటం ప్రారంభించాడు. దానితో రాజ్యం యొక్క పరిస్థితి అనిశ్చిత స్థితిలో పడింది. ద్రోహి అయిన గోవింద విద్యాధరుడు పరిస్థితిని ఆసారాగా తీసుకొని, రాజకుమారులను హతమార్చి, రాజ్యాన్ని హస్తగతం చేసుకున్నాడు. ఈ విధంగా గొప్పవెలుగు వెలిగిన గజపతి వంశం క్షీణదశకు చేరుకుంది.
1540లో ప్రతాపరుద్రగజపతి మరణించిన తర్వాత యుక్తవయసు రాని కుమారులు కులువ దేవ మరియు కఖరువదేవ ఒకరి తర్వాత ఒకరు రాజ్యానికి వచ్చారు. కలువదేవ సంవత్సరం ఐదు నెలలు పరిపాలించాడు. ఆయన తరువాత తమ్ముడు కఖారువ దేవ మూడు నెలలు పరిపాలించాడు. వీరిద్దరిని హతమార్చి 1541లో ప్రతాపరుద్ర గజపతి వద్ద మంత్రిగా పనిచేసిన గోవింద విద్యాధరుడు రాజ్యాన్ని హస్తగతం చేసుకుని భోయి వంశాన్ని స్థాపించాడు. ఆ తరువాత గజపతి వంశం పర్లాకిమిడి ప్రాంతంలో స్థానిక జమీందారీ వంశంగా కొనసాగింది కానీ తిరిగి స్వతంత్ర రాజ్యాన్ని ఎన్నడూ పాలించలేదు.
మాల్టా 2003లో క్షత్రియవీరుడు మహారాణా ప్రతాప్‌ను సత్కరించింది.
మాల్టా, ఒక చిన్న యూరోపియన్ దేశం, నైట్స్ ఆఫ్ మాల్టా సిరీస్‌లో భాగంగా 2003లో మహారాణా ప్రతాప్ చిత్రంతో 1 కిలో వెండి నాణేన్ని విడుదల చేసింది, ఇది ప్రపంచంలోనే అత్యంత బరువైన నాణేలలో ఒకటిగా నిలిచింది. నాణెం 5000 లిరా.
భారతదేశంలో, మహారాణా ప్రతాప్‌కు నివాళిగా భారత ప్రభుత్వం 1 రూపాయి నాణెం మాత్రమే ముద్రించింది.
మనకు 6500 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న ఒక దేశం 16వ శతాబ్దపు రాజుకు అందించిన గౌరవం మహారాణా ప్రతాప్ ప్రభావాన్ని చూపుతుంది.
గమనిక: ఈ పోస్ట్ చారిత్రక విరోధుల మధ్య యుద్ధభూమిగా మారకుండా లేదా మన పాఠశాల పుస్తకాలలో మన చరిత్ర ఎలా తప్పుగా చిత్రించబడిందో పాఠకులందరూ గమనించి, ఈ వాస్తవం అందరికీ తెలిసేలా షేర్ చేయండి..🙏🙏🙏
విజయనగర సంస్థాన చరిత్ర...
ప్రాచీన కాలమునుండియూ విజయనగర సంస్థాన భూఖండము కళింగ దేశములో ఒక భాగము. తదుపరి బాదామి చాణుక్యులు, వేంగీ
చాణుక్యులు (కీ.శ.615-1100) వరకూ పాలించారు. తదుపరి గాంగ వంశీయులు పాలించారు. త్రిలింగపరమేశ్వరులగు కాకతీయుల బావుటా కొంతకాలము రెపరెపలాడింది. పదునాలుగు పదిహేనవ శతాబ్ద సంధికాలములొ రెడ్డి రాజులు రాజమహేంద్రవరం తట ప్రాంతాల్లో విజయస్థంభములు నిలిపి కొంతకాలం కళింగ, చిల్కసముద్రప్రాంతము మొదలైన ప్రాంతములు పాలించారు.
(1568-1652) మధ్యలో గోలుకొండ నవాబుల దాడుల వలన కొంత భాగము వారి ఏలుబడిలొ ఉండేది. చికాకోలులొ తమ ఫౌజుదారుల పరముగా (1652-1687) మధ్య పాలించారు. 1687-1724 మధ్యలో మొగలాయి పాలన తదుపరి స్వతంత్రుడయిన నిజాము అధికారము లోనికి వచ్చింది. వీరి కాలమునందే బొబ్బిలి, విజయనగర సంస్థానములు రూపొందాయి. 1753-1758 మధ్య హైదరాబాద్ నిజాము ఉత్తర్వులు ప్రకారము ఫ్రెంచ్ వారి పాలన తదుపరి1766 నుండి బ్రిటీష్ వారి ఏలుబడి లోనికి వచ్చింది. 1766-1794 మధ్యకాలంలో బ్రిటిష్ వారి సైన్యము సహకారముతో ఇరుగు పొరుగు మన్యపు సంస్థానములు ఏదొ ఒక మిషతొ విజయనగర పాలకులచే ఆక్రమింపబడి విజయనగర సంస్థానము అంచెలంచెలుగా విస్తరింపబడినది.
1794 లొ జరిగిన పద్మనాభ యుద్ధం తదుపరి దేశీయ సేనలు రద్దు చేయుటవలన విజయనగర సంస్థానము ఆక్రమణలొకల సంస్థానములు మరలా సంబంధిత వంశీయులకు తిరిగి ఇచ్చుటవలన సంస్థాన విస్తీర్ణము ప్రాభవము కొంత మేరకు తగ్గనది. 1802లొ జరిగిన శాశ్వత పరిష్కారం వలన ఈ సంస్థానము బ్రిటిష్ వారి అధికారము క్రింద ఒక జమీందారీగా గుర్తింపు పొందినది.ఆధునిక కాలంలో జమీందారీ రద్దుతొ ఈ సంస్థానము ఆంధ్రప్రదేశమున ఐక్యమయినది. ఈ సంస్థానము అత్యుచ్ఛదశలొ మూడువేల చదరపు పైగా వైశాల్యము కలిగి ఉండేది.
పూర్యపాలకులు గడించినది 57 పరగణాల రాజ్యము. 1845లొ 13 ఠాణాలు కలిగి ఇంచుమించు రెండు వేల చదరపు మైళ్ల వైశాల్యము ఉండేది.1938 నాటికి విశాఖపట్టణ మండలములొగల 181 జమీందారీలలొ ప్రాచీనమైన జమీందారీలు ముప్పదియారు. విజయనగర సంస్థానము సుమారు పదమూడు వందల గ్రామములతొ పది లక్షల జనాభా కలిగియుండేది.1802లొ కప్పము అయిదు లక్షలు రాబడి ఏడు లక్షలు. సంస్థానము రద్దు కాల సమయమునాటికి సుమారు ముప్పది లక్షలు. విజయనగరం, భీమునిపట్టణం, శ్రృంగవరపుకోట తాలుకాలు పూర్తిగానూ , అనకాపల్లి, గజపతినగరం, చీపురుపల్లి, పాలకొండ, విశాఖపట్నం, వీరవల్లి, సర్వసిధ్ధి తాలూకాలలొ కొన్ని ప్రాంతములు ఈ సంస్థానము వ్యాపించి ఉండేది. తూర్పుగోదావరి మండలములొని కోటిపల్లి, శ్రీకూర్మము దగ్గర కల హీరమండలము మున్నగు ఎనిమిది ఎష్టేటులు ఈ జమీందారీ ఏలుబడిలొ ఉండేవి.
ఈ సంస్థాన పాలకుల పూర్వపు రాజధాని కుమిలి( కుంబిళాపురము) గ్రామము. తదుపరి పొట్నూరు రాజనివాసము. బొబ్బిలి యుధ్ధ కారకులుగా ప్రసిద్దుడైన పెదవిజయరామరాజు గారి కాలమున గాజులరేగ శివారులలొ విజయరామరాజు విజయానికి చిహ్నంగా రూపొందిన విజయనగరం ఈ సంస్థానమునకు తదుపరి రాజధాని. ఈ సంస్థానములొ కోటిపల్లి, పద్మనాభము, రామతీర్థం, శ్రీకూర్మము, సింహచలము మొదలగు దేవాలయములకు విజయనగర జమీందారుల వంశపారంపర్యంగా ధర్మకర్తలు. భారతదేశసంస్థానములలొ అతికొంతమందికి లభించే ఫిరంగి కాల్పుల గౌరవ వందనము పొందుటకు అనుమతించబడిన జమీందారీ విజయనగర సంస్థానము మాత్రమే.
ఈ సంస్థాన పాలకులు కమలాప్తవంశమువారు. ఇక్ష్యాకు వంశీయుడయిన శ్రీరాముని తనయుడగు కుశుని సంతతికి చెందినవారు. వీరు తొలుత ఇనకులము వారలయి, కాశ్యపగోత్రులయిన విప్రశాపవశత కాల్మాషాపాది వాసిష్ఠుడగుటచే అతని సంతతి వారందరూ వాసిష్ఠులయినారట. వసిష్ఠగొత్రజులయందు విభాగములొ శిశోడియా శాఖనుండి తామరతంపరగా వీరు వర్థిల్లారు. ఉత్తర భారతదేశమున ప్రవర్థమానములయిన తొంబది తొమ్మిది రాజపుత్ర శాఖలలో ప్రసిద్ధి చెందిన ఉదయపురి ( మేవాడు) రాజులు విజయనగర పాలకుల పూర్వులు. ఉదయపురము, కచ్ వహొ, చావడా, ఝాలా , పుంకారా , బారీ , సోలంకి మున్నగు ఉత్తరభారత క్షత్రియ కుటుంబములతొ విజయనగర పాలకులకు సంబంధ బాంధవ్యములు కలవు.
పూసపాటి గృహనామము :-
విజయనగర పాలకుల ఇంటిపేరు పూసపాటి వారు. భీముని సంతతిలొ అమలరాజు కొండపల్లి సీమలొ పూసపాడు గ్రామవాస్తవ్యులగుట వలన ఈ కులము వారికి పూసపాటి అను ఇంటిపేరు సంక్రమించినదని ఒక కధనము , పూష ( సూర్య) వంశుల నివాసభూమియగుటచే ఒక పట్టణము పూషవాట మను పేర ప్రసిద్ధి మయినది. అదియే తద్వాస్తవ్యులగు పాలకుల గృహనామముగా ప్రవర్థిల్లనదని మరియోక కధనము.
పరిచ్ఛేది సంజ్ఞ:-
ఆంధ్రక్షత్రియ శాఖలలో వసిష్ఠగొత్రజులగు పూసపాటి వారు పరిచ్ఛేది సంజ్ఞాతులు. మైలమాంబ దేవవర్మల తనయుడు మైలభీమాపరనామ విథ్యాతుడునగు
చిక్కభీముడు పూసపాటి మూలపురుషులందొకరు.
అనేక శతాబ్దముల పూర్వము ఉదయపురిపాలకుల సోదరుడగు విజయభూపతి స్వీయరాజ్యమును వీడిన సూర్యవంశీయుల తొలి రాజధాని యగు అయోధ్యకు వెళ్లి దానిని జయించి కొంత కాలము పాలించి క్రీ.శ. ఆరవ శతాబ్దమునందు దక్షిణ భారతదేశమునకు తరలివచ్చి కర్ణాటక సీమయందు నేడు బీజాపురమున్న స్థలంలో కొటను నిర్మించి పరిపాలించేరు. ఈ విజయపురమే అనంతరకాలమునందు బీజాపురము అయినది.
ఈ విజయభూపతి దక్షిణ భారతదేశమునకు తరలివచ్చినపుడు కాశ్వప, కౌండిన్య,ధనంజయ, భరద్వాజ గోత్రములకు చెందిన క్షత్రియ కుటుంబములను తనవెంట తీసుకుని వచ్చెననియు వారే నేటి ఉత్తర సర్కారులలొని 129 గృహనామములు కల క్షత్రియులందరికీ పూర్వపురుషులు.
దేవవర్మ మైలమాంబ కుమారుడు చిక్కభీముడు. ఈయనే మైలభీముడనియు,ఏరువభీముడనియు చాటుకృతులలో విఖ్యాతుడు. మైలభీముని సంతతి యందు అమలరాజు ముఖ్యులు. అమలరాజునకు అక్కమాంబ వలన అయిదుగురు కొడుకులు. వీరిలొ మధ్యముడగు అయ్యపరాజు కులవిస్తారకులు.ఈయనకు ఇరువురు కుమారులలొ తమ్మిరాజు రాజ్యపాలకులు.
ఈ సుతత్రయమునందు ఆఖరి వారు రాచిరాజుగా చరిత్రలొ ప్రసిద్ధి పొందారు.
ఈయన చాళుక్య వీరరాజ స్థాపనాచార్య బిరుదము పొందినట్లునూ , దేవరాయభూపతి సమ్మినులుగా రాజ్యమేలినట్లు మరియు దామెదరాధీశతిమ్మన భూపాలుని ఓడించి మన్య సుల్తాను బిరుదము పొంది సాహిత్యము సాక్షమిచ్చుచున్నది. ఇతనికి దంతులూరు ఎర్రమరాజు పుత్రిక సూరమాంబికను వివాహం చేసుకున్నారు. వీరికి కలిగిన ముగ్గురు కుమారులలో తమ్మిరాజు ఇమ్మడి తమ్మిరాజు గా ప్రసిద్ధము. ఈ తమ్మిరాజు నందాపురము పరిసరముల గజపతీంద్రుల పుత్రులను ఓడించినందున గజపతి నామము పొందారు. ఈయన మువ్వుర పుత్రులలొ రెండవ రాచిరాజు(1500-1550) కటక అధిపతి ప్రతాపరుద్రగజపతిచే పొందిన కేతవరము అను పట్టణము పొంది పాలించుటచే కేతవరపుర నాయకులు, మొగతుర్తి రాజధానీంద్రులు ,మొగలితుర్రు మణికిరీటులు అను బిరుదులను పొందారు.
రెండవ రాచిరాజు గారి తమ్ముడు లిప్పరాజు ఇతని మొదటి భార్య గొట్టెముక్కల అన్నమరాజు పుత్రిక మల్లమ్మదేవి, రెండవ భార్య చింతలపాటి ఉద్దండరాజు పుత్రిక గోపమాంబ. రెండవ భార్యవలన కలిగిన ముగ్గురు కుమారులలో అగ్రజుడు పెదక్రిష్ణభూపతి, ఈయన సొదరులు రాచిరాజు మరియు తమ్మిరాజు. పెదక్రిష్ణభూపతికి భార్య తిమ్మాంబ వలన పెదజగన్నాధరాజు, చినజగన్నాధరాజు అను ఇద్దరు పుత్రులు. ఇందులో పెదజగన్నాధరాజునకు క్రిష్ణమరాజు, రామరాజు అను ఇరువురు పుత్రులు.జయపురము విక్రమదేవు గారితో బంధువు బాహుబలీంద్రులను పొట్నూరు, భోగాపురం సీమలను ఈ క్రిష్ణమరాజు ఆక్రమించి కుమిలి గ్రామంలో కోటను కట్టించారు. ఈ స్థలదుర్గము వలన కుంభిళాపురనికేతులు అను బిరుదము పొందారు.ఈయనకు జగన్నాధరాజు, అన్నమరాజు అను ఇరువురు పుత్రులు. ఈ అన్నమరాజు భార్య వెంగళాంబకూ క్రిష్ణమరాజు, గోపాలకృష్ణరాజు అను ఇరువురు పుత్రులు.
ఇందులో క్రిష్ణమరాజు నకూ భార్యయగు గొట్టెముక్కల కేశమాంబకూ అన్నమరాజు, వెంకటపతిరాజు (1669-1720),ఆనందరాజు (1671-1717) అను ముగ్గురు కుమారులు . ఇందులో ఆనందరాజును మొదటి ఆనందరాజుగా వ్యవహరించారు.పెదక్రిష్ణభూపతి కనిష్ఠ కుమారుడగు చినజగన్నాధరాజు రెండవ పుత్రుడు భూపాలరాజు. ఇతని మూడవ కుమారుడు కొండ్రాజు. ఈ కొండ్రాజు పెద్ద కొడుకు రఘనాధరాజు (1620-1685) ఈయనకు మాధవవర్మ అనియు చినతమ్మిరాజు అని నామాంతరములు కూడా ఉన్నాయి.
ఈ రఘునాధరాజు మొదట గోల్కొండ నవాబుల కొలువులొ గొప్ప సర్దారు. అదే కొలువు నందు ఫౌజుదారులగు షేర్ మహమ్మద్ ఖాన్ సిఫార్సుపై కొండపల్లె సర్కారు నందు కొంతకాలము సర్దారుగానూ తదుపరి ఖాన్ అనుగ్రహముతో భోగాపురము ఆస్థానముగా మరికొన్ని గ్రామములకు సొంతందారులయి ప్రసిద్ధి చెందారు. రఘునాధరాజు కుమారుడు సీతారామచంద్రుడు జయపురము వారి సర్దారు (1669-1672) గా నుండి వారినుండి కుమిలి , గండ్రేడు, దేవుపల్లి పరగణాలు బహుమతిగా పొంది పొట్నూరు రాజధానిగా ప్రాముఖ్యతగా వచ్చింది. మొగలు బాదుషా ఔరంగజేబు నుండి "జుల్ ఫికారు " (రెండు మొనల కత్తి ) బహుమతి పొందారు. ఈయనకు సంతానము లేనందున కేశమాంబ క్రిష్ణమరాజు మూడవ పుత్రుడును మొదటి ఆనందరాజుగా దత్తత తీసుకున్నారు. ఆనందరాజు పసివారగుటవలన అన్నమరాజు తదుపరి వెంకటపతిరాజు అధికారము నిర్వహించారు. అనంతరం ఆనందరాజు పాలనకు వచ్చారు. ఈయన1717 లొ మరణించుటచే ఇతని అన్నయగు వెంకటపతిరాజు కుమారుడు సీతారామరాజు రాజ్యమునకు వచ్చి కిమిడి వారితో స్నేహము వలన పూడిమటక , బొంతపల్లి మొదలైన పదునాలుగు పరగణాలు సంపాదించారు.
సీతారామరాజుకు ఆనందరాజు కుమారుడగు విజయరామరాజు (1670-1757)నకు మనస్పర్థలు కలుగుటవలన ఆనాటి చికాకోలు ఫౌజుదారు అన్వరుధ్ధీన్ (1725-1740) సర్దుబాటు చేసి సీతారామరాజునకు దేవుపల్లి కోటను విజయరామరాజునకు విజయనగరమును పంపకము చేశారు.
ప్రతాపగిరి రాజుతొ యుద్ధమునందు సీతారామరాజు మరణించుటచే ఆయన కుమారుడు రెండవ ఆనందరాజు రెండేళ్ల పసివారగుటవలన దేవుపల్లి రాజ్యము తిరిగి విజయరామరాజు చేతికి వచ్చినది.
ఈయన పెదవిజయరామరాజుగా ఫ్రెంచ్ సేనాని బుస్సీదొర కు మిత్రులుగానూ బొబ్బిలి యుధ్ధమునకు మూలకారకుడుగా చరిత్రకెక్కారు. నిజామునుండి మీర్జా, రాజా, మన్యసుల్తాను వంటి బిరుదము పొందారు. ఈయన మొదటి భార్య చింతలపాటి రాచరాజు పుత్రిక చంద్రమాంబ, రెండవ భార్య పాకలపాటి సింహద్రిరాజు పుత్రిక రాజమాంబ.
బొబ్బిలి యుద్దావసానమున 1757లొ పెదవిజయరామరాజు తాండ్రపాపారాయునిచే హతులుకాగా అతని పెద్ద తండ్రి పౌత్రుడు సీతారామరాజు పుత్రుడు యగు రెండవ ఆనందరాజు (1732-1760) రాజ్యమునకు వచ్చారు. ఈయన ఆంగ్లేయులు తొ చెలిమిచేసి కర్నల్ ఫోర్డు దొర నాయకత్వమున కల ఆంగ్ల సేనల సహకారముతో ఉత్తర సర్కారులొని సంస్థానాధీశ్వరులను వశపరచుకుని ఫ్రెంచి వారిని పారద్రోలారు. ఈ జైత్రయాత్ర సందర్భంగా కులదేవతయగు బెజవాడ కనకదుర్గమ్మను కొలచి తిరివచ్చుచుండగా మార్గమధ్యంలో మశూచిసోకి రాజమండ్రి లొ 1760 లొ మరణించారు. దేవీపూజాదురందరులయిన వీరిని పూజాలొపమున దుర్మరణం పొందినట్లు కధనము కూడా కలదు.
స్వర్గీయ ఆనందరాజు నకు సంతానము లేనందున మరియు ఆయన ఇరువురు భార్యలు సహగమనము చేయుట మూలముగా పెదవిజయరామరాజు దేవేరియైన రాణీ చంద్రయ్యమ్మగారు విజయనగర పాలకుల జ్ఞాతివర్గములోని ఒక బాలుని విజయరామరాజు అను పేరున నిజాముగారి అనుమతితో దత్తతగా తెచ్చి రాజవంశమును నిలబెట్టారు.మొదటి ఆనందరాజు తండ్రి అయిన అన్నమరాజునకు జ్యేష్ఠ సొదరుడయిన జగన్నాథరాజు గారి పౌత్రుడైన రామభద్రరాజు. వీరు తాళ్లాయపాలెం వాస్తవ్యులు. ఈయనకు మొదటి భార్య వలన సీతారామరాజు, రెండవ భార్యయగు బంగారుతల్లి వలన వెంకటపతిరాజు(1749-1794) సంతానము. ఈ వెంకటపతిరాజునే రెండవ విజయరామరాజు అనుపేరున చంద్రయ్యమ్మగారు దత్తతకు తెచ్చారు. ఈయన దత్తతకు వచ్చునాటికి పదకొండు ఏండ్ల బాలుడు. ఈతని సవతియన్న సీతారామరాజు గొప్ప వ్యవహరదక్షుడు. పసివాడయిన తమ్మునకు బదులుగా ఈ సీతారామరాజు గారు సుమారు పాతికేళ్లు తన కత్తికి ఎదురులేని విధముగా రాజవ్యవహరములు చేపట్టి పరిపాలన చేశారు. కృష్ణా మహనదీ మధ్యనున్న రాజులందరూ సామంతులుగా కప్పము చెల్లించేవారు. విజయనగర ఔన్నత్యము సహింపని మన్యపురాజులందరూ జయపురాధీశ్వరుడగు విక్రమదేవు నాయకత్వమున విజయనగర వినాశనమునకు కుట్రలు చేయగా సీతారామరాజు వారి కుట్రలను తెలుసుకుని వారి సీమలను ఆక్రమించి వారినందరినీ ఖైదు చేశారు. అన్నగారికి ఎదురు చెప్పలేని విజయరామరాజు నామమాత్రంగా పాలకుడిగా ఉండి చివరకు ఇంగ్లీషు వారి సహకారముతో అన్నయగు సీతారామరాజును దీవాను పదవినుంచి బర్తరఫ్ చేసి తాను స్వయంగా పరిపాలన చేశారు.
ఇంత శక్తివంతమైన రాజులు తమకు వశులైననూ ఏదోఒకనాడు తమ మనుగడకు ముప్పుకలుగునన్న భయము ఇంగ్లీషు వారియందు ఉండేది. అందువలన తమకు చెల్లించవలసిన కప్పపు బకాయిలు సరిగ్గా చెల్లించక తమపై కుట్రలు చేయుచున్నారన్న కుంటిసాకులతొ రాజ్యమును వదలిపోవాలని విజయరామరాజు పై ఇంగ్లీషు వారు ఒత్తిడి చేయగా ఆయన ప్రతిఘటించారు అందుకు పర్యవసానమే 1794 జూలై నెలలో జరిగిన పద్మనాభ యుద్ధం. ఉత్తర సర్కారు లొని సాగి, చింతలపాటి, జంపన,దంతులూరి , దాట్ల, పెనుమత్స, వత్సవాయ, వేజెళ్ల మున్నగు గృహనామములుగల క్షత్రియవంశపు వీరులు విజయరామరాజుతొ పాటుగా అధర్మయుధ్ధమునందు దుర్మరణంపొందారు. బ్రిటిష్ అధికారులు విజయనగరసంస్థానము వారి ఆక్రమణయందుగల మన్యపు సంస్థానములన్నీ మరలా వాటిని పూర్వపాలక వంశీయులకు అప్పగించి విజయనగర ప్రాధాన్యతను క్షీణపరచారు.
మహరాజా విజయరామరాజు పద్మనాభయుద్ధం లొ మరణాంతరం ఆయన ఎనిమిది ఏండ్ల కుమారుడు నారాయణగజపతి తల్లి సీతయ్యమ్మతొ పాటుగా కాకర్లపూడి బాపిరాజు, కోలగట్ల పట్టాభిరామయ్య బాసటగా మరికొంత రాణుల తోడుగా మన్యప్రాంతములకు పారిపోయి కాశీపురము పాలకులు ముఖీ రాజభూపాలరాజును ఆశ్రయించారు.తదుపరి మక్కువ పరగణాలొ నివాసము ఏర్పరుచుకున్నారు. బ్రిటిష్ వారు ఎన్ని హమీలు ఇచ్చిననూ నారాయణగజపతి కొండలపైనుండి క్రిందికి దిగి రాలేదు. చివరకు విజయనగరం వచ్చిననూ నివసించుటకు ఇష్టపడలేదు. బ్రిటిష్ వారు నారాయణగజపతి గారితొ 1802 లొ సాలీనా ఐదు లక్షల రూపాయలు కప్పముతొ ఒడంబడిక జరిగింది. అంతటితో రాచరికము అంతమయి జమీందారీ పాలన ప్రారంభమయింది .
విజయనగర సంస్థానమునకు నారాయణగజపతి మొదటి జమీందారులు. ఈ గొడవలు సంస్థానము నందు అవకతవకలు మూలముగా సంస్థానము అప్పుల్లో మునిగిపొయింది.
ఈ చికాకులు చిక్కులు భరించలేక నారాయణగజపతి 1817-1822 మరియు 1827-1845 మధ్యలో సంస్థానమును బ్రిటిష్ ప్రభుత్య పర్యవేక్షణకు వదలి సాలుసరి లక్ష రూపాయల భృతిపై కాశీపురము నందు నివసించుచూ 1845 లొ అచ్చటనే మరణించారు.
నారాయణగజపతికి అప్పలకొండయాంబ వలన కలిగిన కుమారుడు విజయరామగజపతి (1826-1879). తండ్రి మరణాంతరం 1845లొ జమీందారీ హక్కు సంక్రమించిననూ 1852 వరకూ సంస్థాన పాలన బ్రిటిష్ ప్రభుత్వ పర్యవేక్షణలో ఉంది.తదుపరి విజయరామగజపతి సంస్థాన పాలనను స్వీకరించారు. 1864 లొ మహరాజా బిరుదును, 1866లొ K.C.S.I బిరుదము మరియు13 ఫిరంగుల కాల్పుల గౌరవ వందన మర్యాదయును, 1874 లొ " His Highness" బిరుదమును పొందారు. మూడు పర్యాయములు ఇంపీరియల్ లెజిస్లేటివ్ కౌన్సిల్ సభ్యులుగా ఎన్నికయి కీర్తి ప్రతిష్టలు పొందారు. వీరి సహధర్మచారిణి కశ్వప గొత్రజులగు భేఖూ సింహరాజుల కుమారియగు రాణీ అలకరాజేశ్వరీ గారు.
విజయరామగజపతి అలక రాజేశ్వరీ దంపతుల జ్యేష్ఠ పుత్రిక అప్పలకొండయాంబ ఈమె వింధ్యాద్రిపాద భూములలొ బాగేల్ ఖండమునందు రేవా సంస్థాన పాలకులు సోలంకి రఘరాజసింహ మహరాజు.G.C.S.I (1854-1880) యోక్క పుత్రుడు మధొఘడ్ పాలకులు మహరాజా రామరాజసింహ గారిని వివాహం చేసుకున్నారు కానీ చిన్న తనమునందే వైధవ్యము పొంది విజయనగరము నకు వచ్చి రాజకార్యములందు సొదరుడయిన ఆనందగజపతి (1850- 1897)గారికి సహకరించారు. తండ్రి విజయరామగజపతి 1879 లొ మరణాంతరం జమీందారీ భాధ్యతను చేపట్టారు.
1881 లొ మహరాజా బిరుదము, 1887 లొ K.C.I.C బిరుదము,1892 లొ G.C.I.E. బిరుదమును పొంది 1884 , 1894 లొ శాసన నిర్మాణ సభా సభ్యత్వము పొంది ఆంగ్లేయులచే ' జగన్మోహనుడు' (Prince Charming) అని కీర్తింపబడ్డారు. ఉత్తర హిందుస్తానము నందలి జయపుర సంస్థాన పాలకులు శ్రీరామసింహ కామాధిపతి దంపతుల పుత్రిక బనేకుమారి ( వనకుమారీ దేవి - ఛోటా మహరాణీ ) ఆనందగజపతి గారి భార్య. మహరాజా ఆనందగజపతి నడివయస్సునందే 1897లొ నిస్సంతువుగా మరణించుట వలన జమీందారీ హక్కుల కొరకు వారసులయందు వివాదములు మొదలయ్యాయి. ఆనందగజపతి మేనమామ (అలక రాజేశ్వరీ సోదరుడు) యొక్క రెండవ కుమారుని ఆనందగజపతి తన మరణమునకు మూడు సంవత్సరాల ముందు ఒక దసరా ఉత్సవము సందర్భంగా దత్తత స్వీకరించారని, మరణకాలమునకు నాటికి కొన్ని నెలల ముందు ఈ దత్తతనకు సంబంధించిన వీలునామా రిజిష్టరయి ఉండెను. సంస్థానపు హక్కు కొరకు సమీప బంధువు పెద జగన్నాధరాజు గారి రెండవ కుమారుడు రామరాజు కొవకు చెందిన పూసపాటిరేగ శాఖ కుమారవెంకటపతిరాజాదులు వివాదము లేవనెత్తుట వలన 1897 - 1904 మధ్య సంస్థానము కోర్టు ఆఫ్ వార్డు వశమున ఉండినది.
విజయనగర ఆస్థాన కవి పండితులు హితులు అయిన శ్రీ గురజాడ వెంకట అప్పారావు, శ్రీ తాతా సుబ్బరాయశాస్త్రి, శ్రీ నిడదవొలు సుందరం పంతులు మొదలగువారు శాసనములనుండి, ధర్మశాస్త్రములనుండి, కావ్యసాహిత్యములనుండి అవశ్యమగు ప్రమాణ వివరములు సేకరించి విజరామగజపతి దత్తతను న్యాయస్థానమునందు నిరూపించారు. ఈ యెక్క సమగ్ర వ్యాజ్యమును దగ్గరుండి జాగ్రత్తగా పరిశీలించి విజయము చేకూర్చిన ఘనత రేవారాణి యశస్వతి జ్ఞానవతి అప్పలకొండయాంబ గారిదని కథనము.
ఇట్లు దత్తతగా వచ్చిన విజయరామగజపతి (1883-1922) గారు 1904 నుండి 1922 వరకూ సంస్థానమును పాలించారు.
ఆయోధ్య ఠాకూర్ దారులలొ ఒకరైన శ్రీ ఠాకూర్ సురాజ్ బాక్షు గారి పుత్రిక లలితాంబను వివాహం చేసుకున్నారు. వీరి వలన అలక నారాయణగజపతి (1902-1937), విజయానందగజపతి ( సర్ విజ్జు ) . అలకనారాయణగజపతి విద్యావతీదేవి పుత్రులు విజయరామగజపతి (పి.వి.జి.రాజు), విశ్వేశ్వరగజపతి. తండ్రి అలకనారాయణగజపతి అకాల మరణానంతరం విజయరామగజపతి గారు జమీందారీని కొంతకాలము పాలించారు మరియూ వీరి కాలమునందే జమీందారీ రద్దు చట్టము వలన విజయనగర సంస్థానము ఆంధ్రరాష్ట్రములొ విలీనమయినది.
కళింగ విజయనగర సంస్థానము (పూసపాటివారు) :
ప్రాగాంధ్రదేశమునగల విశాఖమండలము పూర్వము కళింగసామాజ్యాంతర్గతమై యుండెడిది. విశాఖమండలమున క్రీ. శ. 1713 సం॥న పూసపాటి వంశమునకు చెందిన ఆనందరాజుగారు “విజయపురి" అను గ్రామమును నిర్మించినారు. వీరి కుమారుడు పెద విజయరామగజపతి యీ గ్రామమును “విజయనగరము” అని వ్యవహరింప మొదలిడిరి. పశ్చిమమున నొక మహాసామ్రాజ్యమునకు రాజధానియై, దిగంత విశ్రాంతయశోవిశాలుడయిన శ్రీకృష్ణదేవరాయలుచే పరిపాలింపబడిన హంపీ విజయనగరమునుండి భిన్నవివక్ష చేయుటకు పూసపాటివారి విజయనగరమును కళింగ విజయనగర మనుచుండిరి. ఆనందరాజుగారు 'గాజులరేగా సమీపమున 'మరుచెఱువు' అను ప్రదేశమున గాజులరేగకు సివారుగ విజయపురి గ్రామమును, అదుర్గమును నిర్మాణము గావించిరి. వీరి తనయురు మొదటి విజయరామగజపతి తమ రాజధానిని కుమిలి (కుమిలె-కుంభిళీపురము), పొట్నూరు గ్రామములనుండి విజయనగరమునకు మార్చినారు. ఆనందరాజునకు పూర్వము వీరి జనకవంశమున 10వ పురుషుడును, దత్తతవంశమున 11వ పురుషుడు నైన అమలరాజు బెజవాడ దరి కొండపల్లె సమీపమున 'పూసపాడు' అను గ్రామము నిర్మించెను. నాటినుండియు అమలరాజు వంశమునకు పూసపాటివారను గృహనామ మేర్పడినది. నాటినుండి నేటివరకు వీరి వంశవృక్షము సక్రమముగ నున్నది. వీరి పూర్వచరిత్ర "శ్రీ ఆంధ్ర క్షత్రియ వంశరత్నాకరము" ప్రధాన గ్రంథమున చర్చింపబడినది.
క్రీ. శ. 1902 సం॥న జరిగిన విజయనగర సంస్థానము వారసత్వపుదావాలో వాదులు, ప్రతివాది ఉభయపక్షములవారిచేతను ఆమోదీంపబడి కోర్టులో దాఖలుచేయబడిన పూసపాటివారి వంశవృక్షములో బసవరాజు పేరు లేదు. కొందఱు చరిత్రకారులు ఇతనిని "పూసపాటి బసవరాజ" అని వ్రాసిరి. మఱికొందఱు బసవరాజు గృహనామము 'పూసపాటి కాదనియు, 'కంఠమరాజు' అనియు ఉటంకించిరి.
వంశావశి: మాధవవర్మ వంశమున కంఠమరాజు (కొమ్మరాజు): వీరి కు॥ అన్నలదేవుడు; వీరి కు॥ సింగరాజు, వీరి కు॥ పెద్దవల్లభరాజు; వీరి కుమారులు (పెద్ద భార్య అన్నలదేవి వలన) సింగరాజు, తమ్మరాజు: తమ్మరాజు కు.లు బసవరాజు, తిరుమలరాజు, వల్లభరాజు. ఈ బసవరాజు ఉదయగిరిని జయించి, కళింగ సామాజ్యాధీశ్వరుడుగు పురుషోత్తమగజపతికి సామంతుడుగు దుర్గరక్షకుడై శక్తి సామర్థ్యములతో పాలించుచుండెను. ఉదయగిరి దుర్గము నెల్లూరుకి 60 మైళ్ళదూరమున 3000 అడుగుల ఎత్తున కట్టబడి బలిష్టమై యుండెడిది. 1513 సం॥ న విజయనగరము కోట కటించిన మొదటి ఆనందరాజునకు బసవరాజు పై పురుషాంతరములలో 11 వ పురుషుడని కొందటి యభిప్రాయము. ఇతడు 1514 సం॥ ప్రాంతమున వీరకృష్ణగజపతికుమార్తె యెల్లమాంబను పరిణయమాడి గజపతివలన 4 పరగణాలు బడసినట్లు ఐరావతీయ కైఫియతులో వ్రాయబడినది. ఈవివాహము సందేహాస్పదము. 1480 ప్ర్రాంతమున దూబగుంట నారాయణకవి అనువదించిన పంచతంత్ర కావ్యమునకు బసవరాజు కృతిభర్త.
అమలరాజు "పూసపాఁడను నగరంబుఁ బోచు కతనఁ బూసపాటి పురాఁకుఁడై పొగడఁబడియె. ఈ వంశమున పూసపాటి అమల రాజునకు తరువాతివారు తెలుగుదేశమును పరిపాలించిన మహారాజులవద్ద సేనాధిపతులుగా నుండి క్రమముగా చిన్నచిన్న ప్రాంతములకు పరిపాలకులైరి. అమలరాజు మనుమడు మొదటి తమ్మిరాజును, ఇతని మూడవ కుమారుడు మొదటి రాచిరాజును హంపీ విజయనగరసామ్రాజ్యమును క్రీ॥శ॥1422 - 1446 సం॥ల నడుమ పాలించిన రెండవ ప్రౌఢ దేవరాయలకడ దండనాయకులుగు నుండి కొన్ని విజయములు సాధించినట్లు తెలియుచున్నది.
మొదటి రాచిరాజు కుమారుడైన రెండవ తమ్మిరాజు కపిలేశ్వర గజపతి నాశ్రయించి కొండవీడు మొదలగు దుర్గములను పాలించెను. మూడవ రావు సర్వజ్ఞసింగభూపాలుని జయించి పెదవీడు పట్టణము నాక్రమించి పెదవీటిచెంత శరణువేడిన బాహాదిఖానుని రక్షించెను. నందపురము, బెల్లంకొండ, సింగరాయకొండ, వాడపల్లి మున్నగుచోట్ల జరిగిన యుద్ధము అన్నిఁటియందును విజయము సాధించి ప్రసిద్ధి గాంచెను వీరి గిరి దుర్గము అనంతగిరి. రెండవ తమ్మిరాజు కాలముననే ఈ వంశమువారికి 'గజపతి' అను బిరుధము ప్రాప్తించినది. ఈతడు పురము జమీందారులగు గజపతులను జయించి వారి బిరుదమును గ్రహించెనని కొందఱు వ్రాసినారు. కాని నదాపురము జమీందారులకు 'దేవ బిరుధమేకాని గజపతి బిరుదము లేదు. కళింగోత్కళ సామ్రాజ్యాధీశ్వరులు మాత్రమే “గజపతి" బిరుదు కలిగియుండిరి. రెండవ తమ్మిరాజు కళింగ వీరప్రతాపరుద్ర గజపతి తనయ అన్నమాంబను పరిణయమాడెను. కళింగ ప్రభువు తమ్మిరాజునకు తన ఆత్మజతోపాటు కొన్ని వరములు, గజపతి బిరుదముకూడ నొనిగెననుట సమంజసము, గ్రాహ్యము. రెండవ తమ్మిరాజు జ్యేష్ఠపుత్రుడు రాచిరాజు కటకేశ్వరునివలన కేతవరం (మొగల్తూరు) బడపెను. 'నవభారత' కావ్యమునకు కృతిభర్త . ఈతడే వసిష్ఠగోతరిక్షత్రియ గృహనామసీసమాలిక కర్త. బారుహమన్నే వృపగండపెండెరము వీరి డాకాల బిరుదు. ఈరాచిరాజు అచ్యుతదేవరాయలవారికి మాతామహుడని 'వరదరాజాంబికాపరిణయము', కొన్ని శాసనములు చెప్పుచున్నవి. పురుషోత్తమగజపతి కుమారుడగు ప్రతాపరుద్ర గజపతి కళింగోత్కళ రాజ్యములేకాక పశ్చిమమున వినుకొండ, కొండవీడు, బెల్లముకొండ, నాగార్జునకొండ, అద్దంకి, అమ్మనబోలు, తంగేడు, కేతవరము, ఉదయగిరి, రాజమహేంద్రవరము మున్నగు దుర్గము లనుకూడ తన స్వాధీనములో నుంచుకొని పరిపాలించుచుండెను. కేతవరపురాధీశ్వరుడగు రాచిరాజునకు తన కుమార్తెనిచ్చి వివాహముచేసెను. క్రీ.శ.1513 సం॥ న శ్రీకృష్ణదేవరాయులు కళింగ రాజ్యమును జయించెను. మంత్రి తిమ్మరుసు జేతకును విజితునకును సంధి సమకూర్చి గజపతి కుమార్తె యగు తుక్కాంబను రాయలకిచ్చి వివాహము చేయిఁచెను. ఈమె పేరు భద్రాంబ యని కొందఱు వ్రాసినారు. ప్రతాపరుద్ర గజపతి కుమారుడు వీరభద్రగజపతు కొండవీటి దుర్గమున రాజప్రతినిధిగా నుండెను. క్రీ. శ. 1515 సం॥లో శ్రీకృష్ణ దేవరాయలు ఆ దుర్గమునాక్రమించి వీరభద్రగజపతిని అతనితోపాటు అందున్న రాచిరాజును జీవగ్రాహముగా పట్టుకొనెను. రాచిరాజు రాయలకు షడ్గకుడు. రెండవ తమ్మిరాజు ద్వితీయపుత్రుడు తిప్పరాజు వంశము వృద్ధియైనది. వీరి జ్యేష్ఠపుత్రుడు పెదకృష్ణమరాజు తిరుమలరాజు వాసభూపతి తనూజ తిమ్మమాంబను ఉద్వాహవయ్యెను. తిప్పరాజు ద్వితీయ పుత్రుఁడు రాచిరాజు. వీరపుత్రుడు కృష్ణమరాజు రుక్మిణీపరిణయము కృతిభర్త. వీరి ద్వితీయ భార్య గజపతికి సన్నిహిత బంధువుడగు జయ్యనపుత్రి ఎల్లమాంబ. వీరి రెండవకుమారుడు గోపాలరాజు. గోపాలరాజు ఏకైకపుత్రుడు గోపాల కృష్ణమరాజు. వీరి రెండవకమారుడు తమ్మిరాజు (తమ్మభూపాలుడు) శ్రీకృష్ణవిజయము గ్రంథకర్తగా వాసికెక్కెను. ఈ గ్రంథము కొత్తలంక మృత్యుంజయకవి రచించి ధనాశాపీడితుడయి తమ్మభూపాలునిపేర వెలయించెనను వాదము కలదు.
శ్రీ దువ్వూరి జగన్నాధశర్మ గారు 'విజ్జయనగరం గజపతిమహల్’ అను గ్రంథమున ఈ క్రింది విధముగ వ్రాసియున్నారు: శ్రీకృష్ణదేవరాయల పిత నరిసింహదేవరాయల భార్యలందొక్కామె పూసపాటి రాచిరాజుగారి పుత్రికయైయున్నది. కృష్ణరాయల అల్లుడగు పూసపాటి శివరామరాజు గారి సంతతివారిలో
1.అప్పలరాజు, 2. చిన్నయరాజు, 3. కృష్ణమరాజు, 4. గోపాలరాజు అనువారు తమిళరాజ్యమున రాజపాళయం క్షత్రియవఁశస్థుల వేయిళ్ళమొదలై వర్ధిల్లిరి. శర్మగారు తమ పరిశోధనకు ఆధారములు తెలియజేయలేదు. ఇది నిజమైన యెడల రాజపాళయం పూసపాటివారు కృష్ణదేవరాయల దౌహిత్రుల వంశమువారైయ్యుందురు. ఏది ఎట్లైనను పూసపాటివారిలో కొందరు విజయనగర సామ్రాజ్యమనను, మఱికొందరు గజపతుల కడమ ఉండి రాజకీయ పరిస్థితులను బట్టి విజయనగర కర్ణాటకులతోడను, ఉత్కళ ఓఢ్రుల తోడను బాంధవ్యము నెఱపిరనుట సత్యము,
470th Foundation Day of Udaipur
MAY 3, 2022
Congratulations to every Udaipurite, our city turns 470 today. The city celebrates its foundation day on every Akshay Tritiya every year. We just can’t get over the fact that the city is so old yet so unique and still the same.
Udaipur’s culture mirrors its heritage. We celebrate every birthday of our loved ones with full enthusiasm. So how can we let go of our dearest city so easily? So, on that note let us know this city’s history and about it even better on the 470th foundation day.
Walking around in the more than 400 years old city is an ecstatic feeling. Lakhs of people have come and gone but this city is intact. There is something magical in the place. You can try as hard as you can to not fall in love with this city but eventually, you will.
History
Travelling back in time is always fun. And getting to know about the place where we come from is something special. Udaipur was founded in 1553 by Maharana Udai Singh II. After his citadel, Chittorgarh was captured by Mughal Emperor Akbar in 1567. In 1818, Udaipur was the princely state of British India.
Udaipur was a very safe place for the people because of its natural defender, the Aravali hills. And therefore Udaipur remained safe from the Mughal influence. Udaipur was always built keeping one fact in mind and that is to have utmost security.
To protect the city and the people from external attacks. So for that matter, the city was built with thick 6-km long walls.
And now they are namely known as:
Suraj Pole
Chand Pole
Udai Pole (Udiapole)
Hathi Pole
Amba Pole
Brahm Pole
Delhi Gate
Now, we recognise the area within these gates as old city.
Now it’s time to reveal some interesting facts about Udaipur.
Everybody knows the Jungle Book right. But did you know that Bagheera the Black Panther, a character, belonged to a place called ‘Oodeypore’ that was taken from the name of our city ‘Udaipur’? If you pronounce both the words, the resultant will be quite similar.
Fascinating right?
The Udaipur Solar Observatory (USO) is considered one of the best solar observatories in Asia as the air turbulence is low in the water as compared to the land. And the favourable sky conditions of the city make it easy to study the movements of the Sun.
You have heard about Jaisamand lake, right? But did you know that it is the second-largest man-made lake in Asia? The dam constructed on this lake also houses a centrally located Shiva temple. The summer palace of the Queen of Udaipur forms a perfect backdrop to the Lake.
Now that we have enjoyed the celebrations of Udaipur’s birthday. It is time for the gift. Yes, you read it right. As a true Udaipurite and to show love to the city we can pledge to do one thing without even hustling much.
And the thing is that we should always take pride in our culture. There should be something that always keeps us attached to our roots. We can try our best to preserve our heritage.
Our future generations also have the right to know about the stories and take a stroll in the past. Like come on, we want people to celebrate the 1000th foundation day of Udaipur and still enjoy the royalty and elegance of the city.
In the end, if Udaipur were a person, we would definitely wish it a very Happy Birthday!
#Udaipur #History #Rana #MahaRana #Mewar
*🙏రేపు అల్లూరి 98వ వర్దంతి సందర్భంగా...*
*(07.05.1924.)*
*అల్లూరి సీతారామరాజు గారి* అభిమానులందరికి *వినమ్ర నమస్కారములు...*
తెలుగు నేల గురించి చరిత్రకు అక్షరం ఆధారమైనప్పుడు *'అల్లూరి'* ఆ అక్షరానికి బలం అవుతారు...
ఆ భావానికి రోషం అద్దుతారు.పట్టు సడలని గాధకు ప్రతిరూపంగా మారతారు...*'ఆయనే'* మన తెలుగు రాష్ట్రాల
లెజెండరీ *శ్రీ అల్లూరి సీతారామరాజు గారు...*
రేపు (మే ఏడో తారీఖన) శ్రీ స్వర్గీయ మన్యం వీరుడు *శ్రీ అల్లూరి సీతారామరాజు గారి*
వర్దంతి సందర్భంగా...
*'అల్లూరి'* ఒక విద్యావంతుడు...
*'అల్లూరి'* ఒక బహుబాషా కోవిదుడు...
*'అల్లూరి'* ఒక పండితుడు...
*'అల్లూరి'* ఒక ఆద్యాత్మిక వేత్త...
*'అల్లూరి'* ఒక వైద్యుడు...
*'అల్లూరి'* ఒక సన్యాసి...
*'అల్లూరి'* ఒక యోగి...
*'అల్లూరి'* ఒక జ్ణాని...
*'అల్లూరి'* ఒక సేనాని...
*'అల్లూరి'* మతమార్పిడులను వ్యతిరేఖించిన వాడు...
*'అల్లూరి'* దేశం అంతా తిరిగిన సంచారి...
*'అల్లూరి'* స్వాతంత్ర్యం కోరుకున్న స్వేచ్చావాది...
*'అల్లూరి'* ఉద్యమబాటను ఎంచుకున్న అహింస వాది...
*'అల్లూరి'* కొండ దళాలను వ్యూహాత్మక సైన్యంగా మార్చిన చాణుక్యుడు...
*'అల్లూరి'* మన్యం సీమకు దైవం...
*'అల్లూరి'* రాజ్యాన్ని ధిక్కరించిన ధీరుడు...
*'అల్లూరి'* పోలీసులకు చెప్పిమరీ స్టేషన్ పై సిహంలా దూకిన ధీశాలి...
*'అల్లూరి'* మలబారు సైన్యాన్ని ముప్పు తిప్పలు పెట్టిన ధైర్యశాలి...
*'అల్లూరి'* మద్రాసు ప్రెసిడెన్సీని ఉచ్చపోయించిన శక్తిమంతుడు...
*'అల్లూరి'* తెల్లోడికి ఎదురొడ్డి రొమ్ము చూపించి వెన్నుబాట పట్టేలా చేసిన నాయకుడు...
*'అల్లూరి'* బ్రిటిష్ సామ్రాజ్య పొగరుని తన పాదములు ముందు మోకరిల్లేలా చేసిన క్షత్రియుడు...
తుపాఖీ గుండైనా *'అల్లూరి'* అనుమతి లేనిదే తాకాలేదని శత్రు సైన్యం నమ్మినవాడు...
దూసుకొస్తున్న ఇనప గుళ్ళకు తెగింపుతో
*'అల్లూరి'* తనచాతిని ఉక్కుగా నిలిపిన ఉత్తముడు...
తన సాహసం వందల సైన్యాన్ని పుట్టిస్తుందని నమ్మిన ఆశయవాది *'అల్లూరి'...*
నాడు ఉషోదయాన ఆయుదం లేనపుడు అస్తమించిన ఆదిత్యుడు *'అల్లూరి'...*
నాడు కోట్లమంది తెలుగు వారి గుండెల్లో *'అల్లూరి'* పేరుతో తరగని ఉత్ప్రేరకం మారిన శరమే *'అల్లూరి'*
వీరత్వంలో మా గుండెల్లో స్ఫూర్తిగా మారి శాశ్వతంగా వర్థిల్లుతున్న వ్యక్తిత్వం *'అల్లూరి'*
*గమనిక:*
రేపు *అల్లూరి 98వ వర్దంతి* సందర్భంగా...
ఆ మహానుభావుడికి...
మీ గ్రామాల్లో/ మీ పట్టణాలల్లో/ మీ జిల్లా కేంద్రాల్లో *అల్లూరి* విగ్రహాల దగ్గర పూలమాలలు వేసి నివాళులర్పించడం మన అందరి బాధ్యత గా భావించి... *లెజెండరీ అల్లూరి గారికి* ఘనంగా నివాళులు అర్పించాలని మన సారా అందరిని కోరుకుంటూ...🙏
*జోహోర్ అల్లూరి సీతారామరాజు... జోహార్...*
